Szanowni Państwo,
miło nam poinformować, iż w dniu wczorajszym dwa produkty tradycyjne z terenu działania Zielonego Pierścienia Tarnowa, zostały rekomendowane do wpisania na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzonej przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Tym razem, członkowie Rady ds. Produktów Tradycyjnych i Dziedzictwa KulinarnegoWojewództwa Małopolskiego, pozytywnie zaopiniowali wnioski o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych, chleba siedliszowskiego oraz ratafii z z kwiatami czarnego bzu i głogu.
Dla przypomnienia..
„Chleb siedliszowski” wytwarzany jest w Siedliszowicach w gminie Żabno, w powiecie tarnowskim w Małopolsce. Produkt ten ze względu na swój skład, jak i proces produkcji, posiada cechy typowe dla tradycyjnych wiejskich chlebów. Na terenie Powiśla Dąbrowskiego, a tym samym i w Siedliszowicach wypiekano chleb niemal w każdym gospodarstwie domowym. Tradycja ta przechodziła z pokolenia na pokolenie, a zjawisko to było we wsi bardzo powszechne, co potwierdzają wywiady z mieszkańcami wsi: „Bardzo dużo ludzi tu piekło, prawie wszyscy za porządkiem. Wszyscy według tego samego przepisu, pszenno-żytni, na zakwasie – „kwosku” i drożdżach. Chleby były okrągłe, duże”. Wyrób ten znany w początkach XX w., powszechnie wypiekany w latach 20.-30. XX w., był bardzo popularny jeszcze w latach 50. XX w. Chleb pieczony zazwyczaj co tydzień, stanowił podstawę codziennego i świątecznego wyżywienia, a spożywany był bez dodatków lub z nimi. Pełnił rolę pokarmu i symbolu podczas rodzinnych uroczystości takich jak: święta, chrzciny, wesela (błogosławiny, powitanie młodej pary), na prymicjach i innych uroczystościach kościelnych. Wytwarzaniem „chleba siedliszowskiego” zajmują się obecnie członkowie KGW „U Tatara” w Domu Ludowym, wypiekając go w tradycyjnym piecu chlebowym. Bazują na przepisach i tradycjach rodzinnych oraz informacjach uzyskanych od najstarszych gospodyń Siedliszowic. Chleb jest wypiekany zwykle dwa razy w miesiącu – po 20 bochenków, a w okresie przedświątecznym w większych ilościach. Cieszy się dużym uznaniem, bo jak twierdzą jego wytwórcy: „To produkt wyjątkowy, absolutnie naturalny, o wyrazistym smaku i zapachu, przypominający ten smak z dzieciństwa. Jest bardzo pracochłonny, czasochłonny, ale wdzięczny”.
„Ratafia z kwiatami czarnego bzu i głogu” – to nalewka spirytusowa oparta na różnorodnych owocach sezonowych takich jak: truskawka, poziomka, malina, borówka, wiśnia, porzeczka czerwona i czarna, agrest, czernica, żurawina lub „kogucina” (brusznica), a także kwiatach czarnego bzu i głogu z dodatkiem wody i cukru. Zwana jest również nalewką wieloowocową lub owocowo-kwiatową. Proces jej wytwarzania „na zimno” pozwala zachować wszystkie cenne wartości użytych owoców. Nalewka ta posiada więc niezwykle cenne właściwości lecznicze i odżywcze. Naturalny jest proces macerowania, klarowania i dojrzewania napoju. Jest on pracochłonny i długotrwały – trwa od maja do grudnia/stycznia. „Ratafia” posiada także wyjątkowe walory smakowe, a zawdzięcza je właściwej kompozycji i proporcjom zawartych składników. Istnieje bowiem pewna dowolność komponowania owoców, w zależności od obfitości zbiorów w danym roku.„Ratafia z kwiatami czarnego bzu i głogu” wytwarzana m.in. w Woli Rzędzińskiej, Pawęzowie, Jodłówce-Wałki i Tarnowcu, w powiecie tarnowskim, w Małopolsce jest nalewką posiadającą wieloletnią tradycję. Jej receptura stosowana w okresie międzywojennym i popularna także w latach 50.-70. XX w., nadal przechowywana jest w przepisach i tradycjach rodzinnych. Tak okoliczni gospodarze opowiadają o walorach i zastosowaniach ratafii: „Nalewka ta stosowana jest do domowego użytku – na przeziębienia, kaszel, w jesiennym czasie. Jako rozgrzewka dla pokrzepienia ciała i ducha. Podaje się ją na mniej oficjalne uroczystości w rodzinnym gronie: na imieniny, urodziny, na komunie, na odpusty”.
Mamy nadzieję, iż już wkrótce zarówno chleb siedliszowski, jak i ratafia z kwiatami bzu i głogudołączy do pozostałych produktów tradycyjnych zarejestrowanych przez ZPT na Liście Produktów Tradycyjnych takich jak: siuśbak, siuśpaj, koziołki, strząska, wolańska kura nadziewana tzw”peereleka” oraz miód nawłociowy z Gminy Skrzyszów.
Informacja na stronie Gazety Krakowskiej:
http://www.gazetakrakowska.pl/artykul/9121546,produkty-z-malopolski-powalcza-o-wpisanie-na-liste-produktow-tradycyjnych,id,t.html
Informacja na stronie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego:
http://www.malopolskie.pl/Zarzad/Z2/?id=15302